Yönetişim İlkeleri
Bölümümüzde karar alma süreçleri, Boğaziçi Üniversitesi'ndeki kurulların detaylı çalışma usulünü belirleyen Parlamenter Yöntem belgesi esaslarına göre yürütülmektedir.
Genel İlkeler:
- Parlamenter yöntem kurulların çalışma usullerini belirler; toplantıların sağlıklı bir düzende ve hakkaniyetli biçimde yürümesini, toplantıya ayrılan zamanın verimli kullanılmasını sağlar.
- Usule ilişkin genel kurallar, kurulların büyüklüğüne ve ihtiyaçlarına göre uyarlanır. Önemli olan, belirli bir kurulun toplantılarında uygulanacak kuralların tüm üyelerce baştan bilinmesidir. Kurulun niteliğine ve üye sayısına bağlı olarak usuller daha esnek veya daha kuralcı usuller uygulanabilir.
- Usule ilişkin kurallar, parlamenter yöntemin ruhuna aykırı bir biçimde, engelleme veya çözümsüzlük aracı olarak kullanılamaz.
- Parlamenter yöntem toplantıya katılan herkesin gündemdeki konular hakkında görüşlerini eşit şekilde açıklamasına olanak verir. Kararlar çoğunluğun iradesiyle alınır; azınlıkta kalanlar isterlerse muhalefet şerhi yazarak itirazlarını tutanağa ekletirler.
- Hangi konularda basit, hangi konularda salt çoğunlukla ya da 2/3 çoğunlukla karar alınacağı kurul tarafından saptanır.
- Yeni ilkelerin belirlenmesi, yeni bölümlerin veya programların açılması, eleman alımı gibi kurumun kültürünü etkileyecek ve emsal oluşturacak konularda görüş birliği (consensus) ile karar alınması tercih edilir. Ancak oybirliği arayışının konuyu çıkmaza götürmemesine özen gösterilir.
- Nisap sayısı genellikle toplam üye sayısının yarısından bir fazladır. Mazeretli olarak toplantıya katılmayanlar nisaptan düşülür.
- Büyük kurullar (yasa ve yönetmeliklere aykırı olmadığı sürece) toplantı nisap sayılarını ilk toplantılarında kendileri saptarlar.
Toplantı Süreci:
- Kurul toplantıya başkan tarafından çağrılır. Toplantının gündemi ve bir önceki toplantı tutanağı (taslak halinde) üyelere yeterince önceden bildirilir. Toplantıya ilişkin duyurunun vaktinde yapılması kurulun sağlıklı çalışması açısından önemlidir.
- Toplantı nisap sağlandıktan sonra açılır.
- Toplantı tutanağı yazman tarafından tutulur.
- Gündem başkan tarafından hazırlanır; toplantının ilk maddesi olarak kurulun onayına sunulur.
- Üyelerin bildirilen gündemde değişiklik yapma veya gündeme yeni madde ekleme önerileri de yine oya sunularak kabul veya reddedilir. Üyeler gündeme alınmasını istedikleri konuları toplantıdan önce başkanlığa bildirebilirler.
- Gündemin ikinci maddesi, toplantı çağrısıyla birlikte üyelere gönderilen bir önceki toplantı tutanak taslağının onaya sunulmasıdır. Taslak okunur ve (varsa düzeltme ve değişikliklerle) oylanır.
- Gündemin diğer maddelerine geçilmezden önce başkan kurula komisyon raporu, duyuru, bilgi v.b. sunabilir.
- Bir önceki toplantıda karara bağlanmayarak ertelenen konulara gündemde öncelik verilir.
- Toplantı sırasında tüm konuşmalar başkana hitaben yapılır, karşılıklı münakaşaya izin verilmez.
- Gündemdeki konu hakkında söz almak isteyenlere başkan tarafından eşit şekilde söz hakkı tanınır. Belirli üyelerin sürekli ve uzun sürelerle söz almaları parlamenter yönteme aykırıdır.
- Söz alan üyeler yalnızca o sırada görüşülmekte olan gündem maddesi üzerinde görüş bildirirler; başka konulara girmezler; konuya ilişkin olmayan öneriler yapmazlar.
- Gündemdeki madde üzerinde görüşme tamamlandığında, konu oylama yapılarak karara bağlanır. Kurul gerekli gördüğünde oylama ertelenebilir.
- Karara bağlanan bir konunun tekrar gündeme alınabilmesi için üçte iki çoğunluk aranır. Yeniden görüşme aynı toplantıda yapılmaz.
- Gündemin son maddesi bir sonraki toplantının gün ve saatinin saptanmasıdır.